25 Mayıs 2012 Cuma

Veganlik nedir?

         
Veganlik hic bir sekilde,  hic bir hayvansal urun tuketmeyen beslenme dahasi yasama bicimdir.

Sut yok, yumurta yok, bal yok, peynir yok... Yok da yok. sadece bitkisel urunler...
Genel olarak gelsin kebaplar, kofteler diyen Turk insanina uymayan ,vejeteryanligin bir adim hatta iki adim otesi diyebiliriz.
Onlarca yiyecegin oldugu ortamlarda 3-5 cesit ile sinirli kalacak kadar kendini, nefsini kontrol eden insanlari takdir etmemek mumkun degil. Ortak noktamiz da var sonucta. Ben yedigim helal mi diye bakinirken yalniz kalmamis oluyorum.

Vegan olmaya karar verirseniz, olmaniz gerekirse (alerji sebepleri vs) ya da benim gibi vegan arkadaslariniz varsa, bildiginiz tarifleri vegan haline getirmek zor degil. Ozellikle Amerika'da alternatif urun bumak gercekten kolay. Fiyatlari normallerinin en az 2 kati oluyor gerci ama veganliga bas koymus, nelere hayir demis birisi bunu sorun yapmaz. 
Ilk zamanlar "nasil olur! hayatta yapamam" derken, simdi daha olasi bakiyorum , cunku dedigim gibi secenek cok ama yine de bizi bozar ;)


Vegan olanlar icin oneriler:

*Sutu badem sutu, hindistan cevizi sutu, soya sutu vs ile degistirerek tariflerinizi uygulayabilirsiniz.
*Sutlu tatlilarda sorun yok da, kek pasta turleri icin yumurta alternatifi bulmak gerekiyor, ozel urunler varmis ama gerek yok, vegan keki deneyebilirsiniz! Bitkisel sutlerle kremasini da hazirladiniz mi, pastaniz da vegan ...
*Yemeklerde hep sivi yag kullaninca, vejeteryan yemekler vegan halina donuyor. Ya da  bitkisel tereyagini oneriyoruz. Bizim kahvaltilik tereyagimiz oldu son donemde.
*Vejiteryanlarda oldugu gibi et urunu yok, protein kaynagi olarak soyali urunler, tofu kullaniliyor. Yillar once bir arkadasimda soya kiymayi ogrenmistim. Buyuk isyerlerinde daha ucuz oldugu icin et kiymasi ile karistiriliyormus. ONlar daha saglikli oldugu icin tercih ediyorlardi.  Vedat Milor degilseniz, onceden bu kiyma baska kiyma diye uyari almazsaniz , anlamamaniz olasi.
*Bol bol bakliyat urunleri oneriliyor. Yesil mercimekten kofte yapip Z'ye "kofte" diye yedirdigimde cok begenmisti. Saglikli ve lezzetli bir secenek aklinizda bulunsun.
*Peynir olayi var tabi ki, zor kisimlardan. Gluten ve sut urunleri alerjisi olan arkadas yillar sonra mac&cheese  (Amerikan usulu firinda peynirli makarna) yeyince sevincten agladigini soylemisti... Buyuk imtihan.. Turk'un peynirsiz kahvalti, kebapsiz Adana gezisiyle imtihani gibi birsey.
*Yogurt icin ne cozumlari var bilemiyorum... Miss gibi yayla corbasi yapamayiz, yogurtlu salatalar, bol kopuklu ayran da yok.

Yumurtasiz yemekler icin oneriler:
Rahmetli babam, yumurta iceren birseyi yemeyi birakin, yumurtali birseye degen yemegi bile yemezdi. Ramazanda herkeisn bol yumurtali pideye ragbet ettigi zamanlarda, firina, bakkala oze ricada bulunurduk, sade pide hemen srilip ayrilirdi, kazara yumurtaliya degmesin diye...
Annemin o konuda tecrubesi cok.
Hamur islerinde de yumurta kullanmiyoruz. Pogacanin uzerine de sulandirilmis/ yogurt ile karistirilmis salca suruyoruz renk olmasi icin.

The Vegan Passport.isimli kitapta, veganlik 50 dilde anlatilmis.
Arkadas Turkce sayfayi fotograflayip bana gondermisti .

Sunu da belirteyim, olay sadece yiyeceklerle sinirli degil. Hayvan uzerinde test edilmemis, hicbir sekilde hayvansal icerik icermeyen sampuan, sabun,dis macunu, kozmetik urunu, akliniza ne gelirse artik. Kurktur, deridir onlara deginmiyorum bile... Arkadas hatiri ve meragin yani sira veganliga ilgi duymamin sebeplerinden birisi vegan urunlerin, icinde alkol da olmadigi takdirde %100 helal ve guvenilir olmasi.

Veganlar cok insancil oluyorlar tahmin edilecegi uzere. 2. el kullanilmis urun kullanmayi tercih ediyorlar, geri donusum. Tekerlekten elde edilmis sandalet ayakkabi fikri nasil geliyor kulaga? Ayakkabi $ikti ama hakkini da yemeyeyim.

Olayi biraz magazinsel boyuta tasimak adina , birkac tanidik vegan ismi vereyim:
Eski Amerikan Baskani Bill Clinton (ameliyat olduktan sonra saglik sebepleriyle  vegan olduktan sonra 10 kilo vermis,)
Boksor Mike Tyson, sarkici Bryan Adams, House MD yildizlarindan Olivia Wilde
Turklerden vegan olan bulamadim, bilen varsa soyleyin ekleyelim...

Saglikli yemek, saglikli dusunemk, saglikli yasamak dilegiyle,
hoscakaliniz

6 yorum:

  1. Tuttum ben bu veganlığın kozmetik,sabun kısmını :)
    Süt,yumurta ve peynirsiz olmaz,olamaz:)
    Başarabilenlere sonsuz saygılar:)

    YanıtlaSil
  2. oyyy vegan olmak zormus kardes. Biz halimize sukredelim. kosher ve no alcohol le hayat cok daha kolaymis megerse, kimse sikayet etmesin.. Hem Tarcin ve arkadaslari ne demis, "et, sut, yumurtaaa. Hergun yerim mutlakaaaa..

    Yani eti filan gectim, hadi yemedik vejetaryen olduk da, vegan olup guzelim yogurdu birakmak biz Turk insanini bozar... Dolabinda yogurt bulunan her Turk kadini, o yogurtla kirk cesit yemek , tatli vs cikarabilir ortaya.

    YanıtlaSil
  3. Türklenden vegan duymadım hiç.Bi yıllardır vejeteryan olan Harun Kolçak var onu bilirim.Belki artık vegan olmuştur o da :P

    Ben de senin şu vegan kekinden heveslendim,malzemeleri dizdim pasta yapcam göya.Artık ne zaman olur Allah bilir..:)

    YanıtlaSil
  4. yoookk canım.ben almim alana da mani olmim:))) ama şunu da belirtmeden geçmeyeyim.gerçekten takdir edilecek kişiler. sevgiler...

    YanıtlaSil
  5. Caferfernando Cenk´in Vegan bir arkadasi vardi,yurtdisinda yasayan.Hatta vegan tarifler vermisti,smoothie vb. hatirladigim kadariyla ;)

    YanıtlaSil
  6. Zaten yumurta yiyebilenlerin vejeteryan olduğunu kabul etmek zor o da en nihayetinde hayvan değil mi :/, veganlık tam tam kitabına göreymiş, Saygı duyuyorum ama bana göre değil.

    Bence herkeste çeşit çeşit vegeteryanlık yansımaları oluyor. Ben mesela ördek tavşan veya kuş grubuna giren şeyleri asla yiyemem. Yumurtadan dönem dönem soğuduğum, kurban bayramlarında et gördüğümde bayılasım bir dönem yemediğim zamanlar yok değil.

    Bence veganlık çok sağlıklı ve bulanık devrimizde "sağlam" bir tercih.Mesela hormonlu et ( kuzu eti bile artık hormonlu) yiyen çocuklar artık şiş şiş ( şişman değil de şişirilmiş gibi)büyükler zaten hayvansal yağdan ötürü kalp damar tıkanıklığı ve obezite ile mücadele içinde. Ahh ahh "can boğazdan çıkar ne doğru söz .." Sevgileerr...

    YanıtlaSil

Yorum alinca o kadar cok mutlu olurum ki kanatlanip ucarim sanki... Hadi ucur beni okuyucu ;)